Cerdd
Dant
"Bu mwy o weithgarwch cyson ym maes cerdd dant yn Nyffryn Nantlle yn ystod yr
ugeinfed ganrif nag a welwyd mewn unrhyw un o ranbarthau
eraill yr hen Sir Gaernarfon," meddai’r Dr Aled Lloyd
Davies yn ei Lyfr "Canrif o Gân II".
Y prif ddatgeiniaid o
1920 hyd at y cyfnod presennol oedd y Brodyr Francis,
Llyfni Hughes a Gwennie Roberts.
Yn ein cyfnod ni (C20 hwyr - C21 cynnar) daeth
Carys Puw, Glesni Jones a Pharti Lleu i gynnal y traddodiad.
Y Brodyr Francis
Dau frawd o Gwm Pennant
oedd Griffith William Francis (1876-1936) ac Owen William
Francis (1879-1936). Mudodd y teulu i’r Clogwyn Brwnt,
Drws-y-coed, yna i’r Gelliffrydiau ac wedyn i bentref
Nantlle.
Buont yn canu ar hyd a
lled Cymru ac ym mhrif ddinasoedd Lloegr a byddai’r
capeli a’r neuaddau yn
llawn. Cymerasant ran yn un o’r rhaglenni radio cynharaf
yn y Gymraeg a hynny o Ddulun, Mawrth 1927. Roeddent
yn nodedig am iddynt boblogeiddio gwaith Eifion Wyn,
Crwys, R. Williams Parry ac yn y blaen ac yn ôl Dr
Aled Lloyd Davies mae lle i gredu mai hwy oedd yr
enghraifft gynharaf o ganu penillion deulais yng Nghymru.
|
